Door Allart Lakke op 30 juli 2013
Mijn werk heeft de vorm van een kijkdoos en de inhoud is een metafoor. Ik streef bewust naar het evenwicht tussen unheimisch en hoopvol.
Rémi de Ligny (1977, Saint Martin d’Heres) is opgegroeid én woont en werkt in Leiden. Zijn beeldend werk is een toepassing van de collagetechniek van het dadaïsme en het constructivisme, maar dan met geavanceerde computerprogrammatuur en haarscherpe fotografie. Rémi de Ligny houdt van wetenschap en kunst, van precisie en visueel heldere beelden. Door tonaal het werk te fusen of te dempen, ontstaat eenheid in het beeld. De hecht in elkaar verweven, complexe collages zijn bewust associatief opgevat, de vaak iconische beeldelementen worden zorgvuldig bij elkaar in de compositie gezet. Verschillende beeldlagen vullen de horizon. Het werk is zichtbaar verwant aan het surrealisme en aan het middeleeuwse drieluik, in het droomachtige karakter of opdoemend als een visioen. Het traditionele thema van hemel en hel in de vorm van het drieluik wordt ingevuld met actuele versies, getiteld 3 luik uit 2008 en Judgment Day uit 2011. Aangezien in reproductie veel verloren gaat, beperkt deze tekst zich tot het linkerpaneel van 3 luik, het werk getiteld Astronaut.
Astronaut uit 2008. Formaat 100 x 70 cm. Techniek: lambda print op groot formaat opgeplakt op dibond en aluminium, epoxyhars afwerking.
Ik heb de neiging om in een gesprek van alles uit te lichten behalve het centrale punt, ik heb een omslachtige manier van vertellen.
Aldus verontschuldigt Rémi de Ligny zich aan het begin van de conversatie. Het blijkt inderdaad ook nodig veel woorden te wijden aan zijn werk, de beschrijving ervan is niet bondig te maken, de beelden zijn vol verbeelding. Getiteld Astronaut. Het volgepakte beeld heeft de scherpte van een bankbiljet en de vormgeving van een affiche. Een in wit ruimtepak gestoken astronaut staat centraal op de rug gezien. Onderaan zijn rijen satellietschotels te zien, een man in oranje pak met gasmasker op meet met een geigerteller radioactiviteit aan de grond. Naast hem een opengeslagen koffer met wetenschappelijk instrumentarium. Rechtsonder stijgt een spaceshuttle op en links staan computers en zonnepanelen opgesteld, een landrover rijdt door de immense woestijn. Een jonge man lanceert een modelvliegtuig. Bovenin links de bijbel en soldaten die oorlogsbuit, namelijk schilderijen confisqueren en er vliegt onder hen langs een dubbeldekker uit lang vervlogen tijden. Rechtsboven zicht op de aarde, getroffen door een explosie en de inslag van een meteoriet. Daaronder een robothand die een menselijke schudt. Een verdwaalde soldaat uit de Eerste Wereldoorlog loopt met een gasmasker op, zijn geweer in de aanslag. De centrale astronaut blijkt een reusachtige figuur, die het visioen om hem heen beschouwt. Diens betekenis is verbonden met het geheel van de ontplooide activiteit, want alles tezamen maakte de ruimtevaart mogelijk, het is de geschiedenis van de astronaut. De tijd waarin de gebeurtenissen zich afspelen is tot één moment gesmeed zoals in een openbaring.
Als linker luik is de astronaut de hemelse variant. In mijn eerste collages schilderde ik op doek vanuit een database vol plaatjes. Op een gegeven moment kwam ik in een flow met photoshop, ik ervoer geen beperkingen meer en besloot een eigen versie van de Dag des Oordeels te maken - en dat zo episch mogelijk. Het bleek technisch behoorlijk klote om het in elkaar te zetten. Het resultaat zou uiteindelijk een lange en moeizame periode afsluiten, maar ik was daarna drie levels gestegen voor mijn gevoel. Pure vrijheid. Sindsdien wil ik nog groter tot fucking groot.
Die overdaad en overweldiging, het gevoel van opstijgen beschrijft hij later nogmaals in verband met religie.
Staande in de dertiende-eeuwse kathedraal van Reims met al die details begreep ik hoe diep gelovig de mensen ooit waren geweest. Het is een gotisch gebouw met overal beelden, glas-in-lood en schilderijen. Ik hoorde hoe overtuigend het koor zou klinken en bedacht hoe men destijds bijna geen eigen input ervoer, religie was allesomvattend. Daardoor is er die grootse geloofwaardigheid in het geheel van de kathedraal, heel vet.
The Basement uit 2011. Formaat 100 x 70 cm. Techniek: lambda print op groot formaat opgeplakt op dibond en aluminium, epoxyhars afwerking.
Doordat de scherptediepte gelijk is in alle details is de focus diffuus. Het verbeelde heeft de schoonheid van eind negentiende-eeuwse speelkaarten. Het is de melancholische sfeer van de afbeelding. Het interieur is gevuld met in de linkerhoek een cello, daarnaast een globe en een staande antieke pop, een vogelkooi, een speelgoedpaardje op wieltjes en een petroleumlamp. Achter een galant bijzettafeltje met een microscoop liggen op de grond een witte schedel en een stapeltje boeken. Op de grond een Perzisch tapijt. Een sabel leunt tegen de gepleisterde muur waarop linksboven een crucifix hangt en waarin een raam zit waar geen licht door valt. Een mosgroen gordijn hangt voor de wand waarop een bewerkelijke schilderijlijst zichtbaar is waar hetzelfde tafereel opnieuw op te zien is, maar nu in iets gewijzigde ordening, want de pop blijkt verplaatst: het Droste effect met een twist.
Het thema is uitgewerkt in The Basement door Rémi de Ligny op YouTube.
In de toekomst wil ik mijn werk bewegend maken. De huidige beelden zijn voltooid, maar mijn werk blijkt nog niet klaar, het is definitief in een bepaalde vorm gegoten, maar ik kan er beslist nog meer mee, namelijk groots projecteren of inzoomen. Het kijkdoos- of Droste effect in het filmpje wordt veroorzaakt door het inzoomen op steeds hetzelfde schilderij waarin telkens iets verandert. Het filmpje was een test, technisch is het absoluut niet goed genoeg, want de voorwerpen zweven bij de inzoom.
Hier is het besef van de oneindigheid. Een aarde die een bacterie blijkt te zijn in de darmen van een reus, is een gedachte die Rémi op jonge leeftijd bezighield. Het was geruststellend, absurd en bezwoer de uitgestrektheid van het universum, de onmogelijke afstanden en duizelingwekkende hoeveelheden sterren.
Mijn landschap is mythisch of mythologisch in de zin van het creëren van mijn eigen verhaal. Rémiality noem ik mijn werk, mijn visie is eeuwen oud en in mij zelf opgesloten. Een werkelijkheid van mythische proporties.
De Studeerkamer uit 2012. Formaat 125 x 125 cm. Techniek: lambda print op groot formaat opgeplakt op dibond en aluminium, epoxyhars afwerking.
Het hyperrealisme van de toegepaste techniek is verbluffend en onwerkelijk. Door het raam zijn de aarde en de maan zichtbaar. Links een staande spiegel, rechts op de muur hangen schema’s en berekeningen. Het stijlvolle bureau is keurig geordend als een rariteitenkabinet met betekenis. Het ligt en staat vol met instrumenten, een bonsaiboompje, een weckfles, een vergrootglas en een stervormige ruimtelijke figuur, een sterdodecaëder. Het is de werkplaats van de schepper, van Rémi de Ligny, die uitkijkt over zijn creatie.
Momenteel verwacht ik telefoon over een belangrijke opdracht van de Uitmarkt in Amsterdam, om de visual voor dit jaar te mogen maken.
En die opdracht haalde hij binnen. Rémi de Ligny wordt gerepresenteerd door De Galerie Den Haag. Website: www.remideligny.nl
Allart Lakke, 2013