Het Kiesrechtfestival viert 100 jaar algemeen kiesrecht
Lisa de Bruijn en Senna Maatoug vormen samen stichting Het Collectief, bekend van vele discussieavonden. Op 29 september organiseren ze voor de tweede maal het Kiesrechtfestival in Old School. En dat is niet geheel toevallig, want in datzelfde weekend bestaat vrouwenkiesrecht in Nederland precies honderd jaar. Een gesprek over de onlosmakelijke verbinding tussen democratie en cultuur, over wat er te beleven valt op de 29e en over de positieve ontwikkelingen op het gebied van emancipatie in Leiden.
Senna: ‘We staan nu stil bij honderd jaar vrouwenkiesrecht en wat dat betekent, maar we zijn er ook van overtuigd dat je een democratie altijd deelt met mensen die totaal andere ideeën hebben. Dus de persoon die zegt ‘ik wou dat vrouwen geen kiesrecht hadden’ is ook welkom. Misschien wel juist welkom. Gesprekken mogen schuren. Juist een democratie deel je met mensen die anders denken dan jij en toch moeten wij met zijn allen besluiten welke kant we opgaan. Die overtuiging vormt altijd de kern van onze evenementen.’
Twee jaar geleden vond het eerste Kiesrechtfestival plaats, toen om honderd jaar algemeen kiesrecht te vieren. Nu is het echt honderd jaar geleden dat ook vrouwen mochten stemmen. Maakt dat deze editie extra speciaal?
Lisa: ‘De vorige keer was het honderd jaar geleden dat de arbeidersklasse stemrecht kreeg, alleen mannen, en daarmee zag je meteen een groot verschil in hoe er gestemd werd. Nu is het honderd jaar geleden dat mannen én vrouwen actief mochten stemmen, dat maakt het wel anders en bijzonderder.’
Senna: ‘Als je naar de geschiedenis van de kiesrechtbeweging kijkt is het bijzonder om te zien hoe lang dat duurde. Er was een halve eeuw aan activisme voor nodig en in 1917 was het alsnog van: ‘Ja maar die vrouwen…. dat gaan we wel doen at some point, maar niet allemaal tegelijkertijd.’ Ook de beweging die opkwam voor de arbeiders, een groep die tot dan toe ook nauwelijks vertegenwoordigd was, stemde daarmee in.’
Waarom is het belangrijk dat we in 2019 stilstaan bij 100 jaar algemeen kiesrecht?
Senna: ‘We organiseren het Kiesrechtfestival om twee redenen en de eerste daarvan is beseffen wat je allemaal hebt. Hoe vrij wij zijn, dat is niet vanzelfsprekend en het is goed om dat te vieren. Daarnaast zijn er altijd dingen die beter kunnen, zelfs als het heel goed gaat. In dit geval bijvoorbeeld op het gebied van representatie.’
De beweging voor kiesrecht en vrouwenrechten is politiek maar zeker ook cultureel. Is dat terug te zien aan het programma van jullie festival?
Lisa: ‘We hebben gesprekken over hoe het dagelijks leven als vrouw in de politiek is, hoe het zit met representatie van verschillende culturele groepen en hoe feministen van nu kijken naar de wereld. Daarnaast hebben we ook toneel.’
Senna: ‘Eveline van Rijswijk presenteert een korte versie van haar One Woman Show over honderd jaar vrouwen in de politiek. Daarbij is een grote rol weggelegd voor hoe het destijds was in de samenleving. Hoe sprak men over vrouwen? Welke rol hadden vrouwen in de samenleving? Was je als getrouwde vrouw wel handelingsbekwaam? ‘
In de twee jaar sinds jullie vorige festival lijkt de feministische beweging in Leiden een grote boost gekregen te hebben. Ervaren jullie dat ook zo?
Lisa: ‘Niet in Leiden alleen, maar maatschappij breed. Hier in Leiden heb je natuurlijk FEL, dat steeds meer dingen organiseert en vrouwen bij elkaar brengt om meer zichtbaar te zijn in de publieke sector.’
Senna: ‘Wat ik heel leuk vind is dat we met digitale media heel makkelijk heel veel kunnen doen, als je maar goede ideeën en een enthousiaste club mensen hebt. Dat zie je nu gebeuren, veel mensen staan op. Het is ook fantastisch om te zien hoe goed mensen en organisaties elkaar ondersteunen. Wij worden bijvoorbeeld fantastisch geholpen door Old School. Wij mogen de ruimte gebruiken, zij denken mee, delen hun netwerk, dat helpt heel erg om een stap verder te gaan en plannen concreet te maken.’
Welke programmaonderdelen mogen we zeker niet missen tijdens het festival?
Lisa: ‘In Search of Democracy van Stichting Nieuwe Helden. Zij zijn al een paar jaar bezig met het definiëren van de democratie en dat presenteren ze in theatervorm. Het wordt echt tof om daaraan deel te nemen en een nieuwe manier van onderzoeken te ervaren.’
Senna: ‘Devika Partiman van Stem op een Vrouw is er ook bij, iemand die zich echt inzet voor representatie van vrouwen van verschillende politieke kleuren. Guus Valk, chef politiek en daarvoor Amerikacorrespondent van het NRC komt om de vergelijking te maken tussen Nederland en wat er aan de andere kant van de plas gebeurt.’
Wat hopen jullie met deze nieuwe editie van het Kiesrechtfestival te bereiken?
Senna: ‘Vaak praten we alleen over democratie en politiek als het tijd is om te stemmen. Maar wat je niet zo heel vaak doet is praten met mensen die heel anders over de zaken denken en nadenken over hoe democratie in zijn geheel werkt. Democratie is van ons allemaal en dat gegeven willen we met het Kiesrechtfestival belichten.’
Het Kiesrechtfestival vindt op zondag 29 september plaats in Old School. Kijk hier voor meer informatie.
.jpg)